در این مطلب به معرفی شناخته شده ترین دانشمندان ایرانی در بین جهانیان می پردازیم.
«پیر (پییِر) مُراد امیدیار» در ۲۱ ژوئن ۱۹۶۷ در پاریس فرانسه متولد شد. وی بنیانگذار و رئیس ایرانی سایت حراج ای بی (e-bay) و یک کارآفرین نیکوکار است. او در سال ۱۹۹۸ میلادی و در سن ۳۱ سالگی به عنوان یک میلیاردر شناخته شدهاست. امیدیار و همسرش پامِلا به عنوان یک نیکوکار نیز شناخته شده هستند.
مادرش الهه میرجلالی امیدیار یک زبانشناس مشهور و از استادان دانشگاه سورین بود. پدرش کوروش امیدیار جراح اورولوژی بود که به دلیل اشتغال او در دانشگاه جانز هاپکینز مجبور به مهاجرت از پاریس به ایالت مریلند شدند.
در کودکی نام او پرویز بود که پس از مهاجرت به آمریکا به پی یر تغییرش داد. علاقهاش به رایانه در دبیرستان سنت اندروی مریلند و در کلاس نهم شروع شد. اولین برنامه رایانهاییش را در ۱۴ سالگی و در کتاب خانهٔ همین مدرسه نوشت. سر کلاسهای مدرسه حاضر نمیشد و برای کار با رایانه به آزمایشگاه میرفت بارها هم به دلیل غیبت جریمه شد. مدیر مدرسه که علاقهٔ پیر به رایانه و برنامهنویسی را دید به جای مقابله با آن تصمیم گرفت در این مسیر هدایتش کند. او از پیر خواست برای کتاب خانه مدرسه برنامهای بنویسد که خودش کارتهای راهنمای کتاب را چاپ کند در عوض بابت کارش ساعتی ۶ دلار هم دستمزد بگیرد هرچند مبلغ زیادی نمیشد ولی همین انگیزهای شد برای تلاش هدفمند در این زمینه. امیدیار پس از دیپلم تحصیلات دانشگاهی را در تافتس (tuftes) ماساچوست گذراند و در رشته علوم کامپیوتر لیسانس گرفت.
پیر امیدیار رئیس و مؤسس سایت ای بی (e-bay) اولین و معروفترین وبگاه مخصوص حراج و خرید و فروش اینترنتی که تا آخر سال ۱۹۹۸، ۱/۲ میلیون عضو ۷۵۰ میلیون دلار حجم معاملات و حدود ۸ میلیون دلار سود کسب کرده بود به طوری که بیش از ۶۰۰۰ کارمند ۴۶ میلیون مشتری ثبت شده و ۴۴۱ میلیون دلار سود خالص در سال ۲۰۰۵ داشتهاست. بر پایهٔ اطلاعات فوربز، پیر امیدیار ۱۴۱ امین شخص ثروتمند در جهان و ۴۷امین در ایالات متحده آمریکا و اولین ثروتمند ایرانی است. پیر با درآمدی که به دست آورده بود به فکر امور خیریه افتاد تا اینکه مؤسسه امیدیار نتورک را به این منظور تاسیس کرد. امیدیار در سال ۲۰۰۹ حدود ۲ میلیون دلار به بنیاد ویکی مدیا کمک رساند.
پروفسور مجید سمیعی درتاریخ 29 خرداد 1316 در شهر تهران و در خانواده ای فرهیخته و اهل گیلان متولد شد. وی ابتدایی و متوسطه را در همین شهر به پایان رسانید و سپس عازم آلمان گردید و در دانشگاه ماینتز در رشته پزشکی مشغول به ادامه تحصیل گردیدند. نظر به موفقیتهای علمی ایشان در دوران تحصیلات پزشکی و کسب عالیترین نمرات ممکن در امتحانات پایان دوره پزشکی، جایزه ویژه وزارت علوم ایران برای برترین دانشجویان ایرانی مقیم اروپا به ایشان تعلق گرفت. پس از فراغت از تحصیل در رشته پزشکی و همچنین اتمام تحصیلات ثانوی در بیولوژی، ایشان تحصیلات تخصصی خود در رشته جراحی مغز و اعصاب را در دانشگاه ماینتز آغازنمودند و در سال 1970 موفق به دریافت مدرک بورد تخصصی این رشته از کشور آلمان شدند.
پروفسور مجید سمیعی در سال 1961 و در سن نوزده سالگی عاشق دختر عمویش مهشید سمیعی شده و با او ازدواج نمودند و دارای دو فرزند می باشند. دختر ایشان امیره سمیعی در رشته اقتصاد تحصیل نمودند و پسر ایشان پروفسور امیر سمیعی، پروفسور مشهور جراحی مغز و اعصاب و معاون مرکز جراحی مغز و اعصاب در موسسه بین المللی علوم اعصاب هانوفر می باشند.
وی کار علمی را با سمت استادیاری و معاونت بیمارستان جراحی مغز و اعصاب آغاز کرد. پس از چندی سرپرستی بخش جراحی مغز و اعصاب اطفال را به عهده گرفت. در سال 1351 به اخذ درجه ی پروفسوری جراحی مغز و اعصاب از دانشگاه ماینتس نایل گردید. ضمن کارهای پزشکی و تدریس، لحظه ای از تحقیق و تتبع غافل نبود و در زمینه ی تورم مغز و ترمیم و بازسازی جراحی اعصاب محیطی مطالعات ارزنده ای انجام داد. در سال 1350 اولین دوره از دوران آموزشی جراحی میکروسکوپی را آغاز کرد و در سال 1356 نخستین آزمایشگاه تمرین جراحی میکروسکوپی آلمان را با کمک بنیاد فولکس واگن تأسیس نمود. تجربیات پیوند اعصاب محیطی و بازسازی اعصاب مغز توجه پروفسور سمیعی را به مشکلات جراحی در قاعده ی جمجمه جلب کرد و در این زمینه اولین گامهای پیشرفت را برداشت که مورد توجه جهان پزشکی قرار گرفت. در سال 1356، ریاست بیمارستان جراحی مغز و اعصاب را در شهر هانور به عهده گرفت در همین سال، کرسی جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه لیدن هلند به وی اعطا شد و در سال 1366 دانشگاه ماینتس تصدی کرسی جراحی مغز و اعصاب را به وی پیشنهاد کرد.
در سال 1367 با قبول تصدی کرسی جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه هانور به کار پرداخت. از سال 1367 تا 1371 ریاست انجمن بین المللی قاعده ی جمجمه را به عهده داشت و در سال 1371 به ریاست فدراسیون جهانی انجمنهای قاعده ی جمجمه انتخاب شد. بخشی از تجربیات علمی او در 13 کتاب و بیش از 200 مقاله ی علمی منعکس شده است. برای تجلیل از مقام علمی و تجربیات ارزنده وی و همچنین گامهای بلندی که در پیشرفت جراحی مغز و اعصاب برداشته است، رییس جمهوری آلمان غربی در سال1367 نشان خدمت درجه 1 دولت آلمان را به او اهدا کرد. در همین سال جایزه علمی استان نیدرزاکس آلمان، به پاس فعالیتهای پر ارزش وی در راه پیشرفت جراحی مغز و اعصاب به نامبرده اهدا شد. پروفسور سمیعی، طی چند دهه گذشته، در بیش از 200 کنگره علمی شرکت و تجربیات پزشکی خود را ضمن سخنرانی های متعدد ارایه نموده است. وی از سوی مجامع علمی پزشکی جهان تقدیرنامه ها و جوایز گوناگونی دریافت کرده و در جهان پزشکی به عنوان جراح پیشتاز در رشته مغز و اعصاب شناخته شده است.
این مشهورترین جراح متخصص مغز و اعصاب که بیش از ٣5 سال مسئولیت بزرگ ترین مرکز بین المللی علوم اعصاب (جامعه جهانی جراحان مغز و اعصاب) را بر عهده داشته، از متخصصان و جراحان زبده ایرانی الاصل مقیم کشور آلمان است و به عنوان پایه گذار و مبدع روش نوین جراحی قاعده جمجمه شناخته شده است. این چهره ماندگار علمی ایران در سال 1391 در کنار برگزاری همایش ها و کنگره ها و انجام اقدامات علمی، همه نشان های خود را به موزه تاریخ علوم پزشکی ایران هدیه کرد که نشان نوبل، نشان فدراسیون جهانی جامعه جراحان مغز و اعصاب جهان، نشان اهدایی جمهوری فدرال آلمان، جام اهدایی دانشگاه هاروارد و نشان ریاست فدراسیون جهانی جراحان مغز و اعصاب بخشی از آنهاست.
کلوب خبرنگاران هانوفر جایزه حلقه لایبنیتز هانوفر (به آلمانی:leibniz-ring-hannover) را در سال 2013 برای طرح آفریقا صد به مجید سمیعی اهدا کرد. سمیعی در طرح آفریقا صد می خواهد 100 جراح جوان آفریقایی را به آلمان آورده و آن ها را آموزش دهد تا پس از بازگشت پزشکان دیگری را برای قاره آفریقا پرورش دهند. سمیعی در این آیین اهدای جایزه گفت:«این جایزه نه به من، بلکه به قاره ای با نزدیک به یک میلیارد جمعیت اهدا شد.» او گفت:این جایزه برایش ارزش ویژه ای دارد، چون برای کمک به قاره ای است که به نسبت جمعیت اش به شدت از امکانات پزشکی محروم است. به گفتهٔ سمیعی میزان مرگ و میر در آفریقا بر اثر صدمات مغزی سه برابر بیماری ایدز است.»
فدراسیون جهانی جوامع جراحی مغز در سال ۲۰۱۳ مجید سمیعی را به عنوان جراح مغز سال معرفی کرد. رئیس این فدراسیون در مقالهای در بخش ویژه معرفی جراح مغز سال در ژورنال ورلد نوروسرجری نوشت: «هیچکس در جراحی مغز امروز با مهارت و قوه سنجش، ممتازی در تدریس، دستاوردهای مدیریتی و درک جهانی مجید سمیعی برابری نمیکند. او بهطور کامل شایسته عنوان جراح مغز سال ۲۰۱۳ جهان است.»
مجید سمیعی در سال ۲۰۱۴ برندهٔ جایزه برترین دانشمند و جراح مغز و اعصاب به انتخاب آکادمی بینالمللی جراحان مغز و اعصاب شد. این جایزه همه ساله از سوی آکادمی بینالمللی جراحان مغز و اعصاب به یکی از پزشکان این رشته اهدا میشود.
سمیعی در ۱۰ مهر ۱۳۹۰ به دریافت عنوان استاد افتخاری دانشگاه تهران نائل شد.
مقالات: بیش از 200 مقاله ی علمی در خصوص دستگاه عصبی مرکزی و محیطی.
کتابها:برش نگاری پنوموآنسفال ـ جنبه های نوین اعصاب محیطی ـ اعصاب جمجمه ای ـ ضربه های وارد بر قاعده ی جمجمه ـ جراحی در ساقه ی مغز و بطن سوم و اطراف آن دو ـ جراحی قاعده مغز ـ ضایعات اعصاب محیطی ـ جراحی منطقه ی زین ترکی و سینوسهای پیرامون بینی جراحی مننژیم قاعده ی مغز ـ جراحی کلیوس ـ روشهای نوین بازسازی استخوان ـ دوخت عروق و اعصاب و نیز پیوند در جراحی پلاستیک و جراحی ترمیمی ـ جراحی قاعده ی مغز ـ اطلس جراحی قاعده ی جمجمه.
امید کردستانی تاجر ایرانی - آمریکایی است که به عنوان عضو هیئت مدیره توییتر مشغول به کار است. او از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ رئیس اجرایی هیئت مدیره توئیتر بود. او پیشتر نایب رئیس ارشد و مدیر ارشد کسبوکار (سیبیئو) در گوگل، و مدیر غیر اجرایی وودافون بودهاست.
امید کردستانی که کردتبار است در شهر تهران به دنیا آمد و در همین شهر به مدرسه رفت. کردستانی که در تهران به یک مدرسه کاتولیک ایتالیایی میرفت. در سن چهارده سالگی، پس از مرگ پدرش به کالیفرنیا رفتهاست. او مدرک کارشناسی مهندسی برق خود را در سال ۱۹۸۴ از دانشگاه ایالتی سن خوزه گرفتهاست. وی همچنین در سال ۱۹۹۱ مدرک امبیای را از دانشگاه استنفورد گرفت.
او دارای سابقهای بیش از ۱۲ سال در زمینه فناوری سطح بالا در شرکتهای پیشروی اینترنتی مانند نتاسکیپ است. او همچنین نائبرئیس بخش توسعهٔ کسب و کار و فروش در این شرکت بود و توانست بازده مالی وبگاه نتاسکیپ را در عرض ۱۸ ماه از ۸۸ میلیون دلار در سال به بیش از ۲۰۰ میلیون دلار در سال برساند. او کارش را در نتاسکیپ در بخش فروش اُئیام (oem) آغاز کرد و در طی دورهٔ چهار ساله که در آن شرکت حضور داشت، مسئولیت برقراری ارتباطات تجاری با شرکتهایی چون ایبِی، سیتیبانک، آمریکنآنلاین، آمازون، تراولاسیتی، اینتل و اکسایت را برعهده گرفته بود. کردستانی پیش از آغاز کار در نتاسکیپ در بخشهایی چون بازاریابی، مدیریت محصول و توسعهٔ کسب و کار در شرکتهایی چون 3do, go و هیولت پکرد فعالیت میکردهاست.
کردستانی یازدهمین کارمند و اولین مدیر کسبوکاری بود که گوگل استخدام کرد.کردستانی در گوگل به مؤسس کسب و کار در این شرکت مشهور بود و بانی سرویس پولساز ادوردز آن بودهاست. کردستانی در سال ۲۰۰۶ خرید یوتیوب توسط گوگل را رهبری کرد.
مجله تایم در سال ۲۰۰۶ امید کردستانی را در فهرست صد نفری که دنیای ما را شکل دیگری بخشیدهاند قرار داد. بهعلاوه او در جشنواره ایرانیان آمریکا در سال ۲۰۰۷ به عنوان «ایرانی سال» برگزیده شد. کردستانی یکی از بنیانگذاران بنیاد خیریه پارسی است که علاوه بر دستگیری از دانشجویان ایرانی، در راهاندازی شرکتها و به ثمر رسیدن ایدههای کارآفرینهای ایرانی هم کمک میکند.
کردستانی در سال ۲۰۰۹ که نایب رئیس ارشد فروش جهانی گوگل بود این شرکت را ترک کرد. او در سال ۲۰۱۴ با عنوان مدیر ارشد کسبوکار به این شرکت بازگشت. حقوق و پاداش و مزایای سال اول او بالغ بر ۱۲۳ میلیون دلار بود. بازگشت کردستانی به گوگل در دره سیلیکن بهطور گسترده به عنوان یکی از اقدامات مثبت گوگل تحسین شد. سایت re/code کردستانی را «روح گوگل» خواند. در یک سال پس از استخدام کردستانی سهام گوگل ۳۰ درصد رشد کرد. جک دورسی مدیرعامل ارشد اجرایی توییتر که با مشکل کسب درآمد و کاربر مواجه بود در سال ۲۰۱۵ کردستانی را به عنوان رئیس اجرایی هیئت مدیره این شرکت استخدام کرد.
کردستانی در سال ۱۹۹۱ با بیتا دریاباری ازدواج کرد. کردستانی در دهه ۲۰۰۰ عاشق همکارش جیزل کردستانی (در آن زمان هیسکاک) شد و در سال ۲۰۰۸ با او به لندن نقل مکان کرد. هیسکاک که از مؤسسین سایت crowdpac است از والدینی انگلیسی در فرانسه متولد زاده و در آنجا بزرگ شدهاست. کردستانی در همان سال دریاباری را طلاق داد. در نتیجه دریاباری بخش بزرگی از سهام کردستانی در گوگل را به دست آورد. کردستانی یک پسر و یک دختر از همسر اول و دو فرزند از همسر دوم خود دارد.
کردستانی و همسرش حداکثر کمک مالی مجاز برای افراد را به کمپین کاملا هریس برای کسب نامزدی حزب دمکرات در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ اهدا کردند.
کردستانی بخش اعظم ثروتش را در عرضه اولیه سهام گوگل به دست آورد. ثروت او که در سال ۲۰۰۸ پیش از طلاق از همسر اولش ۲٫۲ میلیارد دلار تخمین زده شده بود در سال ۲۰۰۹ از سوی فوربز ۱٫۴ میلیارد دلار تخمین زده شد. ثروت او پس از جدایی به ۵۰۰ میلیون دلار کاهش یافت. ماهنامه فوربس وی را به عنوان دومین ثروتمند ایرانی در جهان معرفی میکند. پس از جدایی این زوج مالکیت کامل عمارت این دو با مساحت ۵ جریب فرنگی که اکنون از پرارزشترین املاک در اترتون محسوب میشود، به دریاباری واگذار شد.
فیروز نادری زادهٔ ۵ فروردین ۱۳۲۵ معاون پیشین مدیرکل تنظیم راهبردهای آزمایشگاه پیش رانش جت در ناساو مدیرکل اکتشافات منظومهٔ خورشیدی (از ۱۵ اوت ۲۰۱۱) بودهاست.او در فوریه سال ۲۰۱۶ بازنشسته شدهاست. وی هماکنون در سمت مشاور مدیریت در ناسا و به عنوان یک سخنران عمومی فعالیت میکند.
فیروز نادری در ۵ فروردین ۱۳۲۵ در شهر شیراز با اصالت کازرونی به دنیا آمد. وی تحصیلات متوسطه خود را در ایران به اتمام رساند و پس از آن به ایالات متحدهٔ آمریکا مهاجرت کرد و تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته مهندسی برق پی گرفت. وی دورهٔ کارشناسی خود را در دانشگاه ایالتی آیووا و کارشناسی ارشد و دکترای خود را در سالهای ۱۹۷۲ و ۱۹۷۶ در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به اتمام رساند. نادری، پس از پایان تحصیل به ایران بازگشت و ضمن گذراندن خدمت سربازی، مدتی در مرکز سنجش از دور ایران فعالیت کرد. وی در مدت همکاری خود با ناسا مشاغل فنی و مدیریتی متعددی را در زمینه ماهوارههای مخابراتی متحرک، رادارهای سنجش از دور، رصدخانههای تحقیقاتی اختر فیزیک، اکتشاف مریخ و سایر اجرام منظومه شمسی برعهده داشت. نادری از سال ۱۹۹۶ مدیر برنامه منشأ حیات ناسا بود. وی در سال ۱۹۷۶ به jpl پیوست و به عنوان مدیر آزمایشهای پروازی علوم فضا و مدیر طرح تفرقسنج (scatterometer) ناسا به کار پرداخت. علاوه بر اینها وی در مرکز مدیریت ناسا، سرپرستی برنامه فناوری ارتباطات پیشرفته ماهوارهای را بر عهده داشت و در jpl نیز مدیر برنامه ماهوارههای متحرک بود. وی از سال ۲۰۰۰ نیز مدیریت برنامه تازه تأسیس برنامه مریخ را بر عهده گرفت. وظیفه مرکز برنامه مریخ آن است که تمام تحقیقات مربوط به مریخ را هدایت و برنامهریزی کند. وی، در فروردین ماه ۱۳۷۹ به سمت مدیر پروژههای اکتشاف مریخ منصوب شد. در پی موفقیت کاوشگرهای مریخ، نادری به سمت معاون و مدیر ارشد برنامهریزی مرکز jpl (آزمایشگاه پیشرانش جت)، از مهمترین مراکز فضایی ناسا منصوب شد و در سمت جدید به عنوان مسئول طراحی برنامهها و راهبردهای مرکز، تجاربش در ماموریتهای مریخ را در مطالعه سایر بخشهای جهان از زمین تا کهکشانهای دور به کار بستهاست. وی همچنین مسئولیت طراحی چشمانداز راهبردی پنج تا ۲۰ ساله jpl را برعهده دارد. وی در سال ۲۰۱۱ به سمت مدیر پژوهشهای روباتیک منظومه خورشیدی منصوب گشتهاست. او در مصاحبه با برنامه پارازیت به این سؤال که نظرش دربارهٔ تئوری استیون هاوکینگ دربارهٔ عدم وجود خدا چیست پاسخ داد که به هیچ نوع دین و مذهب اعتقاد ندارد، خدا برایش از دین مجزا ست و اندیشه سپیریچوال دارد.
معروفیت نادری بیشتر به خاطر ۲ کاوشگر مریخ یعنی روح و فرصت بودهاست که با مدیریت او اطلاعات زیادی از جمله امید بیشتر به وجود حیات در مریخ را به بشر داد. وی، فروردین ۱۳۷۹ در شرایطی که چندین مأموریت متوالی سازمان فضایی ناسا در پرتاب فضاپیما به سوی مریخ با شکست مواجه شده بود، به مدیریت برنامههای اکتشافات مریخ منصوب شد و توانست در طی ۴ سال، ۳ مأموریت مهم از جمله پرتاب ۲ کاوشگر مریخنورد «روح» و «فرصت» را با موفقیت به انجام رساند. پس از انصراف اصغر فرهادی کارگردان فیلم فروشنده از حضور در مراسم اسکار ۲۰۱۷ که در اعتراض به فرمان اجرایی ۱۳۷۶۹ مبنی بر جلوگیری از ورود شهروندان هفت کشور مسلمان از جمله ایران به خاک آمریکا صورت گرفت- وی انوشه انصاری و فیروز نادری را بهعنوان نمایندگانش برای حضور در مراسم اُسکار معرفی کرد. در این مراسم، فیلم فروشنده توانست جایزهٔ اسکار بهترین فیلم خارجیزبان را بهدستآورد و در پی آن، انوشه انصاری و فیروز نادری، جایزهٔ اُسکار را به جانشینی از سوی اصغر فرهادی دریافت کردند. در این مراسم متن سخنان اصغر فرهادی در غیاب او توسط انوشه انصاری خوانده شد.